TOÁN GIẢM PHÂN

BẤM VÀO ĐÂY ĐỂ TẢI !

MỘT SỐ DẠNG TOÁN VỀ GIAO TỬ CỦA LOÀI

DẠNG 1: Tính số giao tử và số tổ hợp tạo thành.

1. Số giao tử được tạo ra từ một loại tế bào sinh giao tử

Qua GP: 1 tế bào sinh tinh tạo 4 tinh trùng.

1 tế bào sinh trứng tạo 1 trứng + 3 thể định hướng

à Số tinh trùng = Số tế bào sinh tinh x 4

Số trứng = Số tế bào sinh trứng

Số thể định hướng = Số tế bào sinh trứng x 3

2. Tính số hợp tử

Ta thấy: 1 tinh trùng(n) kết hợp với 1 trứng (n) à 1 hợp tử (2n)

Số hợp tử = Số tinh trùng tham gia thụ tinh = Số trứng thụ tinh

3. Hiệu suất thụ tinh

Là tỉ số % giữa số giao tử được thụ tinh trên tổng số giao tử được tạo ra

VD1: Một mèo cái sinh được 4 con. Biết hiệu suất thụ tinh của trứng là 25%, của tinh trùng là 5%. Tìm số tế bào sinh tinh và sinh trứng đã tham gia vào quá trình trên.

Dạng 2: Tính số loại giao tử và hợp tử

Gọi n là số cặp NST của tế bào của loài.

1. Nếu n cặp NST có cấu trúc khác nhau.

1.1 . Nếu giảm phân không có trao đổi chéo(TĐC) thì cứ mỗi cặp cho 2 loại giao tử

Số loại giao tử = 2ⁿ --> Số hợp tử = 2ⁿ.2ⁿ

1.2 . Nếu giảm phân có trao đổi chéo tại kì trước I của giảm phân.

a. Nếu có m cặp NST mà mỗi cặp trao đổi chéo tại 1 điểm trong n cặp NST của loài (n > m)

- Xét 1 cặp:

Tạo ra được 4 giao tử (AB, ab, Ab, aB) = 2¹.2¹

- Xét 2 cặp xảy ra TĐC

số giao tử tạo ra là = 2².2²

- Xét m cặp xảy ra TĐC

số giao tử tạo ra là = 2^m.2^m

Tổng số loại giao tử là = 2^n-m.2^m.2^m = 2^n+m

b. Nếu có m cặp NST mà mỗi cặp NST TĐC tại 2 điểm xảy ra không cùng lúc trong n cặp NST của loài(n > m).

- Xét 1 cặp NST:

+ Trường hợp(TH) 1: --> TĐC giữa gen A và B

Số giao tử tạo ra là = 4(gồm ABD, Abd, aBD, abd)

+ TH2:TĐC giữa gen B và D

Số giao tử tạo ra là = 4(gồm ABD, ABd, aBD, abd)

Kết hợp 2 trường hợp lại ta có tổng số loại giao tử khác nhau là 6(ABD, abd, ABd, abD, Abd, aBD) = 2¹.3¹

- Xét 2 cặp sẽ có số loại giao tử tạo ra là = 6.6 = 2².3².

- Xét m cặp sẽ có số loại giao tử tạo ra là = 2^m.3^m

Vậy tổng số loại giao tử tạo ra do m cặp NST mà mỗi cặp NST TĐC tại 2 điểm xảy ra không cùng lúc trong n cặp NST của loài là = 2^n-m.2^m.3^m = 2ⁿ.3^m.

c. Nếu có m cặp NST mà mỗi cặp NST TĐC tại 2 điểm xảy ra không cùng lúc và cùng lúc(TĐC kép) trong n cặp NST của loài(n > m).

- Xét 1 cặp NST trong cơ thể có cấu trúc như sau:

+ TH có m cặp NST mà mỗi cặp NST TĐC tại 2 điểm xảy ra không cùng lúc tạo ra 6 loại giao tử như trên.

+ TH TĐC xảy ra tại 2 điểm cùng lúc thì

Tạo được 4 loại giao tử là: ABD, AbD, aBd, abd Có 2 loại giao tử mới khác so với 6 giao tử trên(AbD, aBd).

Như vậy tổng số loại giao tử tạo ra từ 1 cặp NST do TĐC tại hai điểm cùng lúc và không cùng lúc tối đa 8 loại = 2¹.2^1.2

- Xét xảy ở 2 cặp NST TĐC tại 2 điểm xảy ra không cùng lúc và cùng lúc số loại giao tử là = 2¹.2².2¹.2² = 2².2^2.2

Tương tự ở xét m cặp NST TĐC tại 2 điểm xảy ra không cùng lúc và cùng lúc là số loại giao tử là = 2^m.2^2m

--> Số loại giao tử tạo ra không do TĐC là = 2^{n – m}

Tổng số loại giao tử tạo ra do có m cặp NST mà mỗi cặp NST TĐC tại 2 điểm xảy ra không cùng lúc và cùng lúc(TĐC kép) trong n cặp NST của loài(n > m) là = 2^{n + 2m}